Aktualności
Reforma kulturowa 2020, 2030, 2040
Czy Polska będzie w stanie kontynuować doganianie Zachodu, kiedy w następnej dekadzie skończą się pieniądze z Brukseli, zmaleją transfery od emigrantów i skurczy się skala FDI,
a jednocześnie niekorzystnie zmienią się proporcje demograficzne i definitywnie wyczerpią się proste rezerwy transformacyjne?
Podczas wcześniejszych Kongresów Innowacyjnej Gospodarki zidentyfikowaliśmy wiele instytucjonalnych (podatkowych, prawnych itp.) barier hamujących polską innowacyjność.
Część z nich udało się już zmniejszyć lub osłabić. Kluczowy wniosek z kongresowych debat wskazuje jednak, że zasadnicze bariery mają charakter kulturowy. Dramatycznie niski poziom zaufania, nieumiejętność współpracy, folwarczne modele zarządzania, patologiczny indywidualizm, familiaryzm, nepotyzm, niechęć do ryzyka, brak tolerancji dla błędów, konfrontacyjne modele rozwiązywania sporów, dominacja podejścia zero-jedynkowego utrudniająca wdrażanie strategii win-win stanowią zasadniczą przeszkodę dalszej modernizacji.
Skoro bariery rozwoju mają charakter kulturowy, to dalsza modernizacja wymaga zmiany kulturowej. Takie zmiany zawsze zachodzą spontanicznie. Ich tempo jest jednak niewystarczające, a kierunek nie zawsze zgodny z oczekiwaniami. Utrzymanie tempa modernizacji i doganiania Zachodu wymaga więc przeprowadzenia reformy kulturowej. Takiej, jaką z ogromnym sukcesem przeprowadzono w wiktoriańskiej Anglii, bismarckowskich Niemczech, czy Turcji Ataturka. Taka reforma wymaga skoordynowania świadomego działania na kilku kluczowych polach, planowania ich w kilku horyzontach czasowych i konsekwentnego wdrażania przynajmniej przez kilkanaście lat.
Przygotowanie takiego projektu Krajowa Izba Gospodarcza zleciła interdyscyplinarnemu konsylium wybitnych ekspertów koordynowanemu przez Jacka Żakowskiego. W pracach Konsylium udział biorą:
- red. Edwin Bendyk – publicysta
- Prof. Przemysław Czapliński – literaturoznawca i antropolog kultury
- Prof. Janusz Czapiński – psycholog społeczny, współtwórca Diagnozy Społecznej
- Prof. Robert Kwaśnica – pedagog, rektor Dolnośląskiej Szkoły Wyższej
- Prof. Anna Giza-Poleszczuk – socjolog, prorektor Uniwersytetu Warszawskiego
- Jarosław Makowski – teolog, b. dyrektor Instytutu Obywatelskiego
- Prof. Radosław Markowski – politolog, szef Polskiego Generalnego Studium Wyborczego
- Prof. Mirosława Marody – socjolog, b. wiceprezes PAN
- Prof. Elżbieta Mączyńska – ekonomistka, prezes Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego
- dr Andrzej Olechowski – ekonomista, b. minister Spraw Zagranicznych i Finansów
- Jacek Santorski – psycholog biznesu, b. członek Rady Gospodarczej
Przedstawieniu opracowanego przez Konsylium projektu reformy kulturowej zostanie poświęcony pierwszy dzień (9 czerwca) tegorocznego Kongresu Innowacyjnej Gospodarki połączonego z Globe Forum w ramach Warsaw Innovation Days.
Proponowane reformy autorzy grupują w czterech blokach – panelach, które będą miały miejsce podczas VI Kongresu Innowacyjnej Gospodarki:
- Całodzienna szkoła
- Inkluzywna Gospodarka
- Deliberatywne państwo
- Podmiotowe społeczeństwo
„zmiana kultury to zmiana wszystkiego. My nie chcemy zmieniać wszystkiego. Chcemy stworzyć mechanizmy, które uruchomią procesy zmian umożliwiających Polsce odnoszenie w XXI wieku przynajmniej takich sukcesów, jakie odnieśliśmy w pierwszym ćwierćwieczu wolności. Współczesne nauki społeczne od ekonomii po antropologię mają narzędzia pozwalające na zaprojektowanie takich pozytywnych procesów. Chcemy je przedstawić i zaproponować debatę, która nie tylko zweryfikuje nasze propozycje, ale stanie się też ważnym narzędziem zmiany” – mówi Jacek Żakowski, koordynator projektu.
